Η οικονομική κρίση και η εσωτερική δημοσιονομική πολιτική βρίσκονται σε μια σχέση με σημαντικές αλληλεπιδράσεις και αλληλεξαρτήσεις. Κατ' αρχάς είναι εύλογο, η οικονομική κρίση η οποία επηρέασε έντονα τόσο την ιδιωτική οικονομία όσο και τις οικονομικές πολιτικές του κεντρικού κράτους, να έχει επιδράσεις και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση . Τα τελευταία δύο χρόνια με την εφαρμογή του «Καλλικράτη» η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει σημαντική συμβολή στη προσπάθεια της χώρας για δημοσιονομική προσαρμογή. Χαρακτηριστικά οι δήμοι και οι δήμαρχοι μειώθηκαν από 1.034 σε 325 (-69%), οι αντιδήμαρχοι από 2.298 σε 1.498 (-35%), και οι δημοτικοί σύμβουλοι, από 16.390 σε 9.375 (-43%). Τα νομικά πρόσωπα και οι επιχειρήσεις των δήμων από 5.880 συγχωνεύθηκαν σε 1.138 (-81%), η επιχορήγηση των δήμων από τον κρατικό προϋπολογισμό για λειτουργικές δαπάνες μειώθηκε στην τριετία 2009-2012 κατά 60% και για επενδύσεις κατά 55%.
Ωστόσο, η τελευταία μείωση κατά 30% στους ΚΑΠ του Ιουλίου δημιούργησε οικονομική ασφυξία στο σύνολο σχεδόν των δήμων της χώρας. Εύλογα τίθεται το ερώτημα, πως μπορούν οι ΟΤΑ να πορευτούν με αυτά τα νέα οικονομικά δεδομένα;. Υπάρχει μέλλον για την Τοπική Αυτοδιοίκηση;
Η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα δε μπορεί να είναι μονοδιάστατη και δογματική, ωστόσο σε αυτό το νέο οικονομικό και κοινωνικό πλαίσιο οφείλουν όλοι να κάνουν βήματα μπροστά.
Το Κεντρικό Κράτος πρέπει να σταματήσει να αντιμετωπίζει τους δήμους ως ad hoc αυτοδιοίκητους, ανάλογα με την πολιτική του βούληση. Δεν είναι δυνατόν ακόμα και σήμερα οι εργαζόμενοι στους ΟΤΑ να αντιμετωπίζονται ως δημόσιοι υπάλληλοι β΄ κατηγορίας, στους οποίους το κεντρικό κράτος δεν εγγυάται τη μισθοδοσία, επιτρέποντας να δεσμεύονται οι ΚΑΠ, είτε για εξόφληση δανειακών υποχρεώσεων προς το ΤΠ&Δ, είτε για αποπληρωμή τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων. Το αποτέλεσμα είναι πληθώρα εργαζομένων να μένουν απλήρωτοι, όταν μάλιστα, πλέον, η μηνιαία μισθοδοσία καταβάλλεται, σχεδόν για το σύνολο της δημόσιας διοίκησης, μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής.
Ταυτόχρονα, πρέπει επιτέλους να υπάρχει απευθείας είσπραξη φορολογικών εσόδων από τους δήμους και όχι αυτό να γίνεται μέσω του Κεντρικού Κράτους. Αυτοδιοίκητο χωρίς οικονομική αυτοτέλεια είναι ουτοπία. Ακόμα και σήμερα ζητείται από τους δήμους να είναι πιστοί σε ότι αφορά τη τήρηση των προϋπολογισμών στο σκέλος των δαπανών όταν δεν μπορούν να έχουν καθόλου εικόνα των εσόδων που θα έχουν από το κεντρικό κράτος.
Την ίδια στιγμή οι δήμοι οφείλουν να αλλάξουν νοοτροπία, αφού δεν είναι δυνατόν στην εποχή μας να κάνουν κοινωνική πολιτική με δανεικά. Κοινωνικό κράτος δεν σημαίνει συνεχής επιβάρυνση του δημοτικού προϋπολογισμού. Αντιθέτως, σύγχρονο κοινωνικό κράτος σημαίνει υπεύθυνες πολιτικές, χρηστή διαχείριση και στοχευμένες παροχές σε αυτούς που το έχουν πραγματικά ανάγκη, μακριά από πελατειακές εξαρτήσεις και ανυπολόγιστες σπατάλες.
Ταυτόχρονα, δεν γίνεται ακόμα και σήμερα να κάνουμε τοπική μικροπολιτική εις βάρος του κρατικών επιχορηγήσεων. Πληθώρα δήμων επί σειρά ετών δεν ισοσκελίζουν στην εφαρμογή του προϋπολογισμού τα έσοδα με τα έξοδα από ανταποδοτικές υπηρεσίες, διότι οι δημοτικές αρχές αρνούνται, είτε να αυξήσουν τα δημοτικά τέλη, είτε να αυστηροποιήσουν την διαδικασία είσπραξης των εσόδων. Αποτέλεσμα είναι να χρησιμοποιούν άλλα έσοδα (από άλλες πηγές) για να καλύπτουν τρύπες των ανταποδοτικών υπηρεσιών.
Σε αυτή τη νέα εποχή και ειδικά εν μέσω της οικονομικής κρίσης ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κρίνεται πλέον από όλους ως κρίσιμος για την πορεία των τοπικών κοινωνιών.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται να διαχειριστεί ένα μεγάλο αριθμό προβλημάτων και διευρυμένων προοπτικών, και γι' αυτό απαιτείται ο σχεδιασμός μιας ρεαλιστικής στρατηγικής ειδικά στο κομμάτι της οικονομικής πολιτικής, η οποία θα άρει τους σοβαρούς ανασταλτικούς παράγοντες και θα επιτρέψει την ανάληψη πρωτοβουλιών σε όλο το φάσμα της κοινωνικοοικονομικής ζωής.http://www.aftodioikisi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου